De laatste weken

De opname

Acht jaar geleden rond deze tijd werd het besluit genomen om Maikel op te laten nemen om zijn pijn onder controle te krijgen. Hij werd naar het AVL gebracht om de pijn draaglijker te maken. Op 27 mei kwam hij naar huis voor zijn laatste reis. Drieëntwintig dagen later, op 19 juni - Vaderdag, overleed hij.

Thuiskomst

Voorbereidingen voor thuiszorg

Tijdens zijn opname regelde ik spullen bij Thebe en vroeg ik thuiszorg aan voor het moment dat hij weer thuis zou komen. Vrienden namen zorgverlof op zodat zij in de laatste fase nog bij hun geliefde Maikel konden zijn. We versierden het huis, er was taart, en het huis stond vol bloemen toen hij op 27 mei thuiskwam. Het was een vreemde en tegenstrijdige situatie: terwijl we wisten dat hij zou overlijden, versierden we het huis en maakten alles feestelijk.

Thuis

Hij kwam thuis met een morfinepomp, heel veel pillen en al snel volgde zuurstof en haldol. Wij kampeerden elke nacht beneden. De matrassen van boven werden naar beneden gehaald en we sliepen met z’n vieren bij elkaar. Zodra het ochtend was, zorgde ik dat de kinderen naar school gingen. In de laatste weken kwamen er zelfs nog vriendjes over de vloer. Matz werd in die tijd zes en er werd “gewoon” getrakteerd op school. Ook het kinderfeestje liet ik doorgaan; ik deed er alles aan om het voor de kinderen zo normaal mogelijk te houden, maar er was natuurlijk niets normaal aan.

Trakteren op school

Elke dag werd er eten gemaakt door vrienden die een roulatiesysteem hadden opgezet, zodat ik me daar niet druk over hoefde te maken. Er kwamen veel mensen langs, er werd gehuild, herinneringen werden opgehaald en er werd veel gelachen. Zijn favoriete gerecht werd nog gemaakt, maar de krokant gebakken kalfszwezerik smaakte niet meer. Alleen vloeibaar voedsel ging er met moeite nog in. En hoe gek het misschien ook klinkt, want het was loodzwaar, het huis was gevuld met ontzettend veel liefde en warmte.

Hoe we er het beste van maakten

De laatse dagen

Zelfstandig lopen ging niet meer, en zo liep ik voorop terwijl Maikel mijn schouders vasthield, met de kinderen daarachter. We gingen samen met papa in de polonaise, zoals de kinderen dat noemden, naar het toilet, maar zelfs dat ging op den duur niet meer. Waar Maikel eerst nog met zijn bed aan de voorkant van het huis lag, verhuisden we dat bed in de laatste dagen naar de serre, zodat hij meer in het licht zou liggen en minder in het zicht van de mensen die over de stoep langs ons huis liepen. Kleding kon hij op dat moment niet meer aan. Hij lag zonder lakens, alleen met een washandje over zijn geslachtsdeel.

De laatste dagen

Terminale sedatie en afscheid

Elke dag werd de morfinepomp verhoogd en ik haalde zelfs wietolie in een guur flatje, alles om ervoor te zorgen dat de ondraaglijke pijn toch iets draaglijker werd. Het kon zo niet verder, dat had de huisarts ook wel door. Na een gesprek met haar stemde Maikel in om zijn leven te beëindigen met terminale sedatie. Na afscheid te hebben genomen op 18 juni van zijn beste vrienden en familie en nadat hij cadeautjes voor Vaderdag had gekregen, werd om 24.00 uur de pomp aangesloten.

In aanwezigheid van ons, zijn moeder en zus, stierf hij om 8.35 uur. Het was loodzwaar en nog steeds zie ik hem liggen, helemaal uitgeteerd. Maar ik denk dat we geen betere beslissing hadden kunnen nemen door altijd open en eerlijk te zijn geweest en de kinderen volledig te betrekken bij dit alles. Wat nog steeds overheerst bij ons alle drie, is de liefde die voelbaar in ons huis aanwezig was.